ADALAR POSTASI-103: ihbar ediyorum: İDO, Boğaz'da 10 millik hız sınırını çiğniyor!
ADALAR POSTASI / 4 Ağustos 2005
http://www.milliyet.com.tr/2005/08/04/yazar/tamer.html
Milliyet Gazetesi / 4 Ağustos 2005
İhbar ediyorum: İDO, Boğaz'da 10 millik hız sınırını çiğniyor
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, geçenlerde Haliç Tersanesi'ni gezdi ve dünyanın bu en güzel kentinin simgelerinden tarihi şehir hatları vapurlarımız için şu taahhütte bulundu:
"Eğer biz şehir hatları vapurlarında manevra, iskeleye yanaşma ve hız problemini çözebilirsek, onları üretmeye devam edeceğiz. Yoksa yeni gemiler getireceğiz."
Baştan beri konunun sıkı takipçisi olan "Vapurlarımızı vermeyeceğiz" kampanyasının bayraktarı mimar Behiç Ak da, derhal Topbaş'ın bu vaadinin peşine düştü; gemi mühendisleri ve konunun uzmanlarıyla görüştü ve telefon açıp bana müjdeyi verdi:
"Bizim tarihi şehir hatları vapurlarının baş altına konan bow thruster (baş itici) dedikleri motorlarla, manevra kabiliyetini arttırmak ve iskeleye yanaşmalarını kolaylaştırmak mümkün. Hız konusu da problem değil. Bakımlı bir şehir hattı vapuru, 18 mil hız yapabilir. Bugün kullanılanlar bakımsız olduklarından 14 mil hız yapabiliyor ve bu hız, İstanbul'daki deniz ulaşımı için fazlasıyla yeterli."
Behiç şu önemli karşılaştırmayı da yaptı:
"Bakımlı bir motoru olan vapur, direkt olarak Kabataş'tan Büyükada'ya, çok hızlı bir deniz otobüsünden en fazla 10 dakika geç gider. Hızı biraz daha arttırılırsa, bu fark daha da aşağıya çekilebilir. Kadıköy, Üsküdar, Karaköy, Beşiktaş, Kabataş gibi en uzak mesafesi 4 mil olan, ortalama 2,5 millik alanda ise hız yapmak zaten olanaksızdır. 15-20 dakika süren Karaköy - Kadıköy Hattı'ndaki vapurlar, kendi hızlarını kullanamazlar bile. Geçiş trafiği yüzünden kimi zaman beklemek zorunda kalırlar. Yoğun trafik nedeniyle hız limitlerinin altında seyrederler!"
Kaza riski ve dalgalar
Behiç Ak'ı dinlerken birden aklıma geldi. Ben kendimi bildim bileli Boğaz'da hız sınırlaması vardır. İster özel bir tekne olsun, ister tanker ve tabii bizim sevgili şehir hatları vapurlarımız, hepsi bu hız sınırına uymak zorundadır. Bu hız sınırı da keyfi olarak değil, iyice düşünülüp taşınıldıktan, hesap - kitap yapıldıktan sonra şu 3 ana motiften yola çıkılarak konulmuştur:
1) Çok dar bir alan olan Boğaz'da hız sonucunda oluşacak kaza risklerini azaltmak.
2) Hızlı giden deniz araçlarının neden olduğu dalgaların, kıyıdaki yalılara ve teknelere zarar vermesini önlemek.
3) Balık geçiş alanı olan Boğaz'da ekolojik dengeyi bozmamak.
Sahi Boğaz'da hız sınırı kaç mildi? Behiç'e sordum: "10 mil" dedi.
Pekiyi öyleyse biz hangi hızı tartışıyoruz Allah aşkına? Yani vııııınnn diye geçiveren deniz otobüsleri Boğaz'daki hız sınırlamasını mı çiğniyor?
Behiç'e itimat etmeyip İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanı Dr. Rafet Bozdoğan'ı aradım ve en doğru bilgiyi derhal aldım: "Boğaz'da hız sınırı 10 knot'tır."
Hız sınırı 10 knot!
Knot diye bir birimi ilk kez duyduğumdan "Bu nedir?" dedim. 10 knot, 18.5 km imiş. Knot diye yazılır, nat diye okunurmuş. Asistanım Özlem Ertem buldu: Knot, deniz mili bölü saat demekmiş.
Eeeee... 1 deniz mili 1.85 km olduğuna göre Behiç haklı. Boğaz'da hız sınırı 10 mil!
Pekiyi İstanbul Liman Müdürlüğü, tüm tanker ve vapurlara uyguladığı hız sınırlamasını deniz otobüslerine niye uygulamıyor? Deniz otobüsleri Boğaz'da nasıl 20 mile, yani hız sınırının 2 katına kadar çıkabiliyor?
Behiç Ak Liman Müdürlüğü yetkililerine bu soruyu da sormuş ve "Bu otobüslerin Boğaz'a hiç uygun olmadığı, ancak siyasi nedenler ve ast - üst ilişkilerinden dolayı seslerini çıkaramadıkları" yanıtını almış. Dahası, İstanbul Belediyesi'nin ya da Ulaştırma Bakanlığı'nın, Boğaz'da hız limitlerini yukarı çekmek için yeni bir tüzük hazırlattığını da öğrenmiş.
Ast - üst ilişkilerinin dışında olduğum için ben kamuoyuna rahatlıkla ihbar edebilirim: İDO, Boğaz'da hız sınırını çiğniyor.
