ADALAR POSTASI-20: TEM-IS is basinda!
ADALAR POSTASI / 20 Mayıs 2005
TEM-IS adli kamyonet biçimli motorlu araç tüm temizlik islerini bitirmis olacak ki bu aksam üzeri Büyükada Kadiyoran'da evlere servis yapiyordu!
Sadece bu araç mi? Ambulans, polis arabalari, belediyenin kirmizi kamyoneti... vesaire hepsi yillardir carsi, pazar, lojman servisteler! Ve hatta Aya Yorgi’ye turlar düzenlemekteler!
Simdilerde bir de TEM-IS’in ambalaj atigi toplama kisvesi altinda dolmus ve servise baslayan bir baska araci çikageldi! Geçenlerde okul aracinin içinde bir turist kafilesi Ada’yi turluyordu! Iskelede bir hanim, ambulans arabasi içinden atilan bira sisesinin kendisine isabet ettigini anlatiyordu... Nizam’dan, Asiklar’dan günün hemen hemen her saatinde hiz denemesi yapan resmi araçlar geçmekte daha dogrusu vizir vizir islemekte! Maden civarinda kamyon ve traktörler bitmeyen kaçak insaatlarin malzemesini ve de molozunu tasimakta! Oh! Ne ala!
Adalar’da yasam bir tercihtir. Tarihi dokusu, dogasi ile bütünlüklü bir biçimde ulasimda da motorlu araç kullanilmiyor olmasi Adalar’a özgü bir degerdir. Cebimizdeki tasin elmas oldugunun bilincinde degilsek eger o tasi kaybetsek dahi üzülmeyiz! Adalar’da yasamin neden kiymetli oldugunun farkina varmaliyiz evvela!
Araba sevdasi olanlarin ikameti için Istanbul’un trafik ve park sorunu yasayan her semti birbirinden uygundur; yok illa doga da istiyorlarsa Kemer Country misali suni yerlesim birimleri de vardir! Zekeriyaköy, Demirciköy ve ilerisi dogayi kemire kemire tüketerek yeni yerlesim birimleri üretmekte!
Kisacasi araba sevdalilari için Adalar kesinlikle yanlis adres! Cünkü Adalar’da tek ulasim araci faytondur!
TC Kültür Bakanligi Istanbul 3 Numarali Kültür ve Tabiat Varliklarini Koruma Kurulu’nun 16.6.1999-11012 tarihli karari uyarinca:
“Istanbul ili Adalar ilçesinde motorlu araçlarin kullanimi ile ilgili kurulumuzca daha önceki tarihlerde alinan kararlarda da vurgulandigi gibi Adalar’daki bütün yollarin prensipte de yaya olu olmasi öngörüldügünden, motorlu araçlarin kullanilamayacagina, ancak belediye ve kaymakamligin saglik, itfaiye, temizlik, orman hizmeti, emniyet hizmetleri için kullanilmak üzere kisitli miktarda araç kullanilabilecegine, Il Trafik Komisyonu’nun bu konudaki 25.12.1998 gün 1998/138 sayili kararinin, bu kararin isiginda yeniden gözden geçirilmesine, bu karara aykiri hareket edilmesi durumunda 2863 sayili Kültür ve Tabiat Varliklarini Koruma kanununa göre islem yapilmasina karar verildi.”
Adalar, TC Kültür ve Tabiat Varliklari’ni Koruma Kurulu’nun 31.3.1984 tarihli 234 sayili karariyla bütünüyle dogal sit ve kentsel sit alani ilan edilmistir.
Sit alaninda ne Il Trafik Komisyonu’nun, ne benzer bir kurumun verecegi kararin geçerliligi yoktur! Adalar’in bu anlamda dokunulmazligi vardir. Birlesmis Milletler’in Cevre Sorunlari konulu uluslararasi konferansinda, çevre sorunlarinin yerel yönetimleri ve hatta ülke yöneticileri ve politikacilari da asan boyutlara ulastigi vurgulanmistir. Böylelikle dogal ve kentsel sit alani olan Adalar, sivil ve kamu keyfiyetinin çok üzerinde yer almaktadir.
Peki tüm bu kararlara karsin nedir bitmeyen bu araba sevdasi? Istanbul’da ve hatta civar beldelerde yer tükendi; son kalan yerleri de tüketme hevesi!
Dünya’daki pek çok örnekte oldugu gibi Hollanda, Fransa’daki Porquerolles Adasi yani sira Ege’de Hydra Adasi’na da motorize araçlarin girmesi yasaktir. Adalarimiz da dünya turizm literatüründe motorlu tasit girmeyen yöreler arasinda yeralmaktadir. Bilmem ki benzer diger yörelerde yasayanlar akülü araç gibi parlak (!) kimi fikirler üretiyorlar mi?
Adalar’da belediye ve kaymakamligin servis araci misali kullanilan tüm araçlarinin keyfi yere kullanimi konusunda gerekli yasal islemin yapilmasini talep etmeliyiz. Her birimiz bu konuda söz ve hak sahibiyiz. Bizler Adalar’da yasami tercih ederken motorlu tasitlarin yasak oldugunu da gözönüne aldik. Motorlu veya akülü (birbirinden pek farki yok aslinda; kirlilik sadece egzos ve gürültü kirliligi olarak düsünülmemeli araç ne olursa olsun trafik ve görüntü kirliligi de göz önüne alinmalidir!) araçlarin kullanimi kanunlari oldugu kadar bizim haklarimizi da ihlal etmektedir!
Adalar’i kentin bir uzantisi olarak görenler yaniliyorlar! Adalar Istanbul’un uzantisi degil sayfiyesidir ve bunun yani sira dogal ve kentsel sit alanidir! Yasam tarzi bu kosullara uygun olmayanlarin gidecekleri pek çok yer mevcutken, Adalar’a özgü yasam biçimini tercih edenlerin gidecekleri baska hiç bir yer yoktur!
Bugünlerde ise “kentin yasam yükünü tasidigi” idda edilen atli tasima arabalarinin yerine akülü tasima araçlari önerilmektedir!!! Ancak isimize geldiginde aklimiza geliveriyor su haklar meselesi. Hayvan haklarina göre, Avrupa Birligi’ne göre atli araba ile tasinmak uygun düsmemekteymis! Hayvan hakki bunun neresinde? Atli arabalarin, faytonun varligi hayvanlara bakim ve itinadan mi alikoyuyor bizleri? Faytonlarin, arabacilarin düzgün olmasina engel olan ne?
Hatirlatmakta fayda var sanirim:
Adalar dogal ve kentsel sit alanidir. Ilgili kararlar uyarinca Adalar’da tek ulasim araci faytondur! Araba sevdalilarinin yasayabilecegi pek çok yer mevcutken, Adalar’da yasamak isteyenlerin gidebilecekleri baska hiç bir yer yoktur!